Wednesday, April 13, 2011

”პოეტების ნიშანი” გროლზის სტამბა ვარშავაში

'At the Sign of the Poets': Gröll's Printing-House in Warsaw




           1764 წელს,სტანისლავ ავგუსტუს პონიატოვსკის ტახტზე ასვლის შემდეგ, ორი დეკადა,იყო აღორძინების ხანა, რომელმაც უფრო დიდი წვლილი შეიტანა პოლონური ლიტერატურის განვითარებაში, ვიდრე ”პედანტური ძალისხმევის” მთელმა საუკუნემ ერმანიაში. ეს აღმასვლა ძირითადად განპირობებული იყო ნიჭიერი და განათლებული მწერლების გამოჩენით, ტომლებსაც მხარში ედგათ სტანისლავ ავგუსტუსი. მეორე ფაქტორი კი ვარშავაში მიტზერ დე კოლოფის, პიერ დიუფორის და მიშელ გლორიეს სტამბების დაარსება გახლდათ.
               საქსონების პერიოდიდან მოყოლებული (1697-1764) 1770იანი წლების დასაწყისამდე, ბეჭდვითი და საგამომცემლო საქმიანობა პოლონეთში მთლიანად სასულიერო პირების ხელთ იყო, თუმცა მათ ხელახლა გამოსცეს ”ოქროს ხანის” რამოდენიმე პროზაიკოსის  ნაშრომები. მათი გამოცემული წიგნების 90% შეადგენდა ლოცვანს , საგალობელთა ნოტებს, ფიუნერალურ ორატორულ სიტყვებს, თეოლოგიურ ნაშრომებსა და კალენდრებს. ნაბეჭდი მასალა ვრცელდებოდა პროვინციებში, მაგრამ ესეც იშვიათად ხდებოდა და მასალაც სულ ერთი სახის იყო. სტანისლავ ავგუსტუსის ძალისხმევა, გაეუმჯობესებინა მუქნელი,ტრაფარეტული, დაბალი ხარისხის ფურცელზე დაბეჭდილი და ცუდად დაჭრილი მონაცემები, უშედეგო აღმოჩნდა. დრამატურგი და სამეფო სტამბის მეთვალყურე ფრანცისკეს ბოჰომოლეცი იმ პერიოდს ასე მოიხსენიებს: ”გემოვნება იმდენად დაქვეითებული, დამპალი იყო.... რომ ძველი მწერლები შეიზიზღეს.”
                 გერმანელი ოვრზუნიეც მიტზლერ დე კოლოფი,1743 წელს მიიწვიეს პოლონეთშიმაგნატ ჯენ მალაჩოვის შვილის რეპეტიტორად. მან ვარშავაში გამოაქვეყნება დაიწყო 1753 წელს და თავისი, როგორც მბეჭდავის კარიერა დაუკავშირა ისეთ შეძლებულ მფარველებს, როგორებიც არიან: ზალუსკი, მალაჩოვსკი, ადამ ზარტორუსკი და სტანისლავ ავგუსტუსი, რომელთა მიზანი იყო ლიტერატურული და კულტურული სტამბების ამაღლება პოლონეთში.





  წყარო: ნათარგმნია-http://www.jstor.org/pss/4205426?searchUrl=%2Faction%2FdoBasicSearch%3FQuery%3D%2Bprinting-house%26acc%3Doff%26wc%3Don&Search=yes.
             

1 comment:

  1. კრიტიკული ანალიზი:

    სტატიაში ვარშავის სტამბის შესახებაა მოთხრობილი. საინტერესოა მაშინდელი ისტორიული ვითარება და სტამბის იმ დროინდელი მდგომარეობა. თარგმანი არ არის შესრულებული პროფსულ დენოზე რადგან ჩემი ცოდნა არ მაძლევს სამწუხაროდ მეტის საშვალებას (p.s.თარგმანში დავიხმარე მეგობარიც რადგან ინგლისურის სწავლა ახლახან დავიწყე). მაგრამ მიუხედავად ამისა შინაარსი გასაგებია და გვაწვდის ინფორმაციას აღნიშნულ საკითხთან დაკავშირებით. მართალია ეს არ არის ამომწურვადი ინფორმაცია მაგრამ ზოგადი შთაბეჩდილება გვექმნება ამ თემაზე.ასევე ტექსტს დამაჯერებელს ხდის ისტორიული ფონის განხილვა.

    სალომე ბურდული

    ReplyDelete